Burundicultureculture_promoteDiasporahomepagekirundisociete

#Diaspora| Ikiganiro ku ziko : Indero y’urwaruka aho hambere dufatiye ku mwigeme

Kw’igenekerezo rya 1 Ruhuhuma 2020, Abarundi baba mu Bushinwa baratunganije ikiganiro “KU ZIKO” cari ikigira kabiri gitunganijwe, aho umutumire yari umuronzi w’ikirundi Patrice Ntafatiro aba mu gihugu ca Canada.

Ikiganiro cari cerekeye “Indero y’urwaruka aho hambere dufatiye ku mwigeme”, cabereye ku buhinga bwa none “Zoom”, kikaba camaze amasaha 3 n’iminota 20. Abarundi batari bake baba mubushinwa bagizwe ahanini n’urwaruka rw’Abanyeshure  nibo bashoboye kwitabira ico kiganiro, kandi bararonse akaryo gakwiye ko kubaza ibibazo bitandukanye.

Ikiganiro ahanini cashimikiye uko umukobwa yifata mu ndero nziza y’ikirundi kuva acaruka gushika akumahare (yameze ubwakwaha n’umuyange) ndetse n’iyo hageze ko aja kwubaka urwiwe, uruhara rwa Inasenge mukwitegurira kwubaka urugo no kwakira umugabo bazobana.

Umutumire Patrice Ntafatiro akaba yarerekanye kandi itandukaniro mu nyifato y’umwigeme w’aho hambere nuw’ubu hamwe n’ukuntu imiryango yasabana abageni aho hambere maze akagira ati:

“Abarundi dufise imico yacu, imico itubereye, turafise ukuntu turi” kandi ati : “kera Inzu y’umworo ntiyinjira muy’umutunzi” bisigura ko umuryango ukenye utahana umugeni  n’umuryango utunze. Hari n’imiryango kubera imico yayo bitari vyoroshe ko ihana abageni, yatanze akarorero k’umuryango w’Abanyakarama batarongorana hagati yabo ndetse n’umuryango w’Abahanza abakobwa baho wasanga bivugira ntibaniganwa ijambo vyaragorana ko bahana abageni hagati muribo; n’imiryango yanywanye (Kunywana = kwikomeretsa umwe umwe akanywa amaraso y’uwundi canke bakayashira mu nzoga bakayisomera hamwe) ntiyahana abageni.

Kuva umwana w’umukobwa akivuka abavyeyi baramwitwararika, amaze kwigira haruguru gato bakaza baramuhekereza imyanana y’ibitoke akaguma akina n’urundi rwaruka ariko amaze gushikana imyaka 8 baca bamubuza gukinana n’abahungu bakamubwira ko abahungu bohava bamukomeretsa canke akaba insimbarubebe. (insimbarubebe ni umwigeme yagenda kuyerera mumihana iyo batamutumye kandi ataco yibanga yarashobora gusimba icarico cose).

Umwana w’umwigeme baramwigisha indero y’ikirundi ukugene yicara, ukwubaha abavyeyi n’umuryango wiwe ndetse n’abamukurira gushika abe inkumi (Gukuma = kwitegurira kuja kwabirwa) ari naho Inasenge yamwiyereka wese akamuyagira neza uburyo umugabo ateye n’uko azomwakira igihe agiye kwabirwa; iyo rero ata Inasenge afise ivyo ntiyabimenya ninaho bavuga bati: “Uwutagira Inasenge arisenga”.

Hageze kurondera umuryango baronderamwo umugeni, umuryango w’umuhungu wararaba ko uwo muryango udatera umukoshi (bivugwa igihe umwigeme agiye mu rugo kwubaka, urugo agiyemwo rugaca rufutana canke abanyamuryango bagacanamwo). Ku musi wokuja kwabirwa, umugeni n’agahinda kenshi yarategerezwa kurira kubera yiyumvira ahanini ko agiye mu rugo rushasha kandi agiye muvyo Atari amenyereye. Iyo atarize baramuterera uturirimbo twokumwibutsa ko avanye n’abavyeyi gutyo bikamutera agahinda.

Umwubahwa umuronzi w’ikirundi Ntafatiro yaribukije ko cazira kandi ko iyo abakobwa bavukana ari 2, mutoyi atashobora kuja kwabirwa aca kuri mukuruwe kubera yaba amuteye umukoshi. Abavyeyi rero baraheza bagaha impanuro n’umuhezagiro umwana wabo agiye kwubaka urugo; yaciye atubwira nk’umuhezagiro bahaye uwo mwuhahwa bagize bati: “Urakarenga abasi barenguke, urenguke abasi barenganye, bishitse mukarengukira rimwe, abasi bawe barengukire kurengwa”.

Ikiganiro KU ZIKO c’uyo musi carangiye hishuwe ibibazo bitari bike hatanzwe n’insiguro y’ivyo twahora twumva mu ndirimbo zimwe zimwe tutazi nka “iyo ngurube ntinkore kumukondo…. ” n’izindi.

Iki kiganiro KU ZIKO  cibutsa kandi cigisha abarundi baba mu Bushinwa imico n’akaranga bibereye Abarundi; ni ikiganiro gifise akamaro kanini cane kuko gifasha abarundi kutibagira imico n’imigenzo yabo, hamwe no guha agaciro ururimi rw’ikirundi mukukivuga no kucandika, kuko kenshi iyo abantu bagiye mu mahanga birashika ugasanga barataye akaranga kabo. Kubwa Diaspora Y’Uburundi mubushinwa yatanguje iki kiganiro , ivuga iti : “umuco n’akaranga ni UMUSHINGE w’ubuzima bw’ibihugu, yongera mbere iti ari ibishoboka  vyoba vyiza cane mubihugu aho diaspora y’Uburundi hose ikorera bagize nk’uko nyene mbere ikiganiro  kikanashika no mu Burundi  hakaza haraba amahuriro ahuza abakiri bato kugira bibutsanye bongere banigishwe kuvyerekereye akaranga n’imico y’Igihugu cacu c’UBURUNDI.

What's your reaction?

Related Posts

1 of 771